Vormen van trauma

Soms weten we precies wanneer iets ons heeft geraakt. Soms dragen we iets al zo lang mee, dat we pas veel later merken wat het met ons gedaan heeft. Trauma kent vele gezichten. Het kan ontstaan na een plotselinge ingrijpende gebeurtenis, maar ook na jaren van gemis, onveiligheid of spanning.

In mijn praktijk werk ik met verschillende vormen van trauma. Herken je jezelf in één of meer van de volgende ervaringen?

Shocktrauma

Shocktrauma ontstaat door een ingrijpende gebeurtenis die je overweldigde – zoals een ongeluk, medische ingreep, overval, geweld of natuurramp.
Je systeem stond in één klap onder hoge spanning. Je kon niet vechten of vluchten, en dus sloeg je lichaam alles op.

Kenmerken kunnen zijn:

• Schrikachtigheid

• Hyperalertheid of juist verdoofd zijn

• Herbelevingen of flashbacks

Met lichaamsgerichte ondersteuning leer je je zenuwstelsel weer kalmeren en voelen dat je nu veilig bent.

Complex trauma

Complex trauma ontstaat door herhaald trauma over een langere periode – vaak in relaties waar je juist bescherming had moeten vinden. Denk aan chronische verwaarlozing, mishandeling, misbruik of emotionele onveiligheid. 

Je hebt mogelijk geleerd:

• Altijd alert te zijn

• Jezelf weg te cijferen

• Je emoties niet te voelen

Ontwikkelingstrauma

Wanneer complextrauma in de kindertijd plaatsvindt noemen we dit ontwikkelingstrauma. Dit ontstaat als in je vroege leven (vanaf baby of jong kind) langdurig iets ontbrak wat essentieel was: veiligheid, afstemming, liefdevolle aanwezigheid. Je leerde overleven in plaats van leven. Je paste je aan, vaak zonder dat je wist dat je iets miste.

Dit kan zich later uiten in:

• Moeite met grenzen of nabijheid

• Een diep gevoel van leegte of niet ‘bestaan’

• Schaamte of zelfafwijzing die moeilijk te benoemen is

PTSS (Posttraumatische Stressstoornis)

Bij PTSS staat het zenuwstelsel als het ware ‘vast’ in de dreiging van het verleden. Je bent hypergevoelig voor prikkels, hebt nachtmerries of herbelevingen en kunt situaties vermijden die je aan het trauma herinneren.

Lichaamsgerichte traumatherapie zoals Somatic Experiencing kan helpen om het lichaam weer tot rust te brengen, zonder dat je je verhaal steeds opnieuw hoeft te vertellen.

Generationeel trauma

Soms draag je iets dat niet (alleen) van jou is. Patronen van overleving, angst of schaamte kunnen van generatie op generatie worden doorgegeven – vaak onbewust.

Je voelt bijvoorbeeld:

• Een last die groter is dan jouw leven

• Loyaliteit aan je familie ten koste van jezelf

• Verlies of trauma dat nooit erkend werd

Door hier met zachte aandacht bij stil te staan, kun je datgene wat niet van jou is teruggeven – en je eigen pad gaan lopen.

Trauma door verlies

Verlies raakt ons hart. Het overlijden van een dierbare, het verlies van gezondheid, werk of toekomstperspectief kan een traumatische ervaring zijn. Zeker als het verlies plotseling was, of als je er alleen voor stond. Soms komt rouw vast te zitten. Dan is er tijd, ruimte en ondersteuning nodig om weer te kunnen bewegen.